İstatistiksel analiz teknikleri, saha çalışmalarında toplanan verilerin incelenmesi ve anlaşılması için kullanılan önemli araçlardır. Bu teknikler, çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanılabilir. İlk olarak, farklılıkları incelemeye yönelik teknikler bulunmaktadır. Bu teknikler, değişkenler arasındaki farklılıkları belirlemek ve karşılaştırmak için kullanılır. Örneğin, iki grup arasındaki ortalama farkı veya bir değişkenin zaman içindeki değişimini analiz etmek için bu tekniklerden faydalanılabilir.

Analiz teknikleri, farklılık değerlendirmeleri için çeşitli amaçlara göre üç ana kategoriye ayrılabilir. İlk kategorideki teknikler, belirli bir araştırma konusu üzerinde, beklenen bir değerle karşılaştırıldığında ölçülen değerin farkını araştırmayı amaçlar. Örneğin, bir üretim şirketinde hatalı parça oranının %2 olduğu hipotezi, bu tür bir analizle test edilebilir. Aynı şekilde, işe geç gelenlerin %4, müşteri memnuniyet oranının %84 ve şikayet oranının %17 olduğu gibi çeşitli varsayımların test edilmesi de bu analiz tekniğinin uygulamaları arasındadır. Tek grup t-testi, bu tür durumlar için genellikle kullanılan bir analiz yöntemidir.

Kaynak: Altunişik, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yildirim, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya Yayıncılık, Sakarya, 226, 103-118.

İkinci kategori analiz teknikleri, iki grup arasındaki farklılıkların incelenmesine odaklanır. Bu teknikler genellikle, karşılaştırılan iki grubun birbirleriyle ilişkili olup olmadığına veya tamamen bağımsız olduklarına bağlı olarak iki farklı şekilde uygulanır. İlk teknik, bağımsız iki grup t-testi olarak bilinen, birbirinden bağımsız iki grup arasındaki farklılıkları analiz eder. İkinci teknik ise, eşleştirilmiş örnekler t-testi olarak adlandırılan, birbirleriyle ilişkili iki grup arasındaki farklılıkları analiz etmeye yöneliktir. Bu teknikler, gruplar arasında anlamlı farklılıkların olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur.

 Üçüncü kategori analiz teknikleri, iki gruptan fazla olan durumlarda gruplar arasındaki farklılıkların incelenmesine yöneliktir. Bu teknikler genellikle çoklu grup karşılaştırmalarında kullanılır. ANOVA, One-way ANOVA ve Ki-kare testi, bu kategoriye dahil olan ve sıklıkla başvurulan analiz yöntemleridir. Bu teknikler, çoklu gruplar arasında anlamlı farklılıkların bulunup bulunmadığını tespit etmek için kullanılır.

   Veri analizi teknikleri, özellikleri temel alarak iki ana kategoride gruplandırılabilir: Parametrik ve parametrik olmayan analiz teknikleri. Parametrik teknikler arasında t-testi ve ANOVA testi gibi yöntemler bulunurken; ki-kare testi ve Mann Whitney U testi gibi metodlar, parametrik olmayan teknikler kategorisine dahildir. Bu tekniklerin temel özellikleri ve uygulama alanları aşağıda özetlenecektir.

   Fakat, gruplar arası farklılıkların analizinde kullanılan parametrik ve parametrik olmayan tekniklerin sayısı bu yazıda belirttiğimiz tekniklerle sınırlı değildir. Daha geniş bir bilgiye sahip olmak için daha kapsamlı istatistik kaynaklarına başvurmak yararlı olacaktır.

Kaynak: Altunişik, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yildirim, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya Yayıncılık, Sakarya, 226, 103-118.

Yukarıda belirtilen gruplar arası farklılıkları analiz etme yöntemleri, daha ayrıntılı bir biçimde aşağıda sunulacaktır. Ancak, burada anlatılanlar bir istatistik kitabının derinliğini taşımayacaktır. Amacımız, bu analiz tekniklerinin temel varsayımlarını, uygulamalarını ve sonuçlarının nasıl yorumlanacağını açıklamaktır. Bu bilgiler, matematik ve istatistik alanlarında uzman olmayan sosyal bilimler alanındaki araştırmacılara ve öğrencilere yardımcı olacaktır. Yani burada, tekniklerin teorik yönlerine veya matematiksel kanıtlarına değinmeyeceğiz. Ayrıca, bu metinde analiz tekniklerinin hesaplamalarını anlatırken, formülleri sosyal bilimler alanında çalışanlar için anlaşılır olacak şekilde en sade haliyle sunmaya çalışacağız.

Verilerinizin analizi ve yorumlanması konusunda, akademik alanda her konuda yardıma ihtiyacınız varsa, uzman ekibimizle birlikte size yardımcı olmaktan mutluluk duyarız. Projelerinizin gereksinimlerini değerlendirebilir, size en uygun hizmetleri sunabiliriz. İletişime geçmek ve daha fazla bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.